<< İçindekileri Görüntülemek İçin Tıklayın >> Yer: Muhasebe İşlemleri Soru Cevap > Enflasyon düzeltme işlemi nasıl yapılır? |
Enflasyon düzeltmesi:
Paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle gerçek durumu ifade edemeyen mali tabloların, gerçek durumu ifade eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme işlemine tabi tutulmasıdır.
Diğer bir deyişle mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanmasıdır.
Mali tabloların uzun yıllar süren yüksek enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi amaçlanmaktadır.
Enflasyon Düzeltmesi Bilgi (tıklayınız)
İlk kez 17/12/2003 tarihli ve 5024 sayılı Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile hayatımıza girmiştir. Buna göre, Enflasyon düzeltmesi ile ilgili olarak 5024 sayılı Kanun ikili bir yaklaşım getirmiştir. - 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi Enflasyon Düzeltmesi ve Yeniden Değerleme Oranı olarak değiştirilmiş ve 1/1/2004 tarihinden sonra düzenlenecek mali tabloların düzeltilmesine ilişkin süreklilik arz eden ve düzeltme işlemine ilişkin ana esasların belirlenmiştir. - 31/12/2003 tarihli bilançonun düzeltilmesine ilişkin hükümlere ise aynı Kanunun geçici 25 inci maddesinde yer verilmiştir. 213 sayılı Kanunun geçici 25 inci maddesinin uygulamasına ilişkin olarak 328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde; Mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının uygulamasına ilişkin olarak ise 338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde düzenlemeler ve açıklamalar yapılmıştır. Ayrıca söz konusu maddelerin uygulamasına ilişkin olarak 333, 337, 345 ve 348 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde de düzenlemeler ve açıklamalar yapılmıştır. 213 sayılı Kanunun geçici 25.maddesine göre 2003 yılı mali tabloları düzeltilmiş, Mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası uyarınca da 2004 takvim yılı itibarıyla yapılmıştır. 2020 takvim yılının sonuna kadar gerekli koşulların oluşmaması nedeniyle yapılmadı. 2021 ve 2022 takvim yıllarında şartların oluşmuş olmasına rağmen aynı Kanunun geçici 33 üncü maddesiyle enflasyon düzeltmesi 2023 takvim yılı sonuna kadar ertelendiğinden 2005 ila 2022 takvim yıllarında (18 yıl) enflasyon düzeltmesi yapılmamıştır. 2023 takvim yılı (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2024 yılında biten özel hesap dönemi) sonu itibarıyla ise, 213 sayılı Kanunun geçici 33 üncü madde gereğince, 2023 hesap dönemine ilişkin mali tabloların mezkûr madde ve aynı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası hükümleri çerçevesinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekmektedir.
Detaylı bilgi için enflasyon düzeltmesi dokümanını inceleyebilirsiniz. (Önemli Not: Dosyanın Netgrup'un yazılı izni olmadan dağıtımının yapılmaması gerekir.https://www.netgrup.com.tr/) |
ÖN İŞLEMLER 1. Muhasebe Stok Türü alanında Ticari Mallar, Demirbaşlar ya da Sabit Kıymet seçilip Vergi Uygulama Seti alanında %20 KDV seçilerek stok kartı oluşturulur.
|
1. Enflasyon düzeltmesinde kullanılacak olan fiyat endeksi TANIMLAR modülündeki Muhasebe Tanımları menüsündeki Fiyat Endeksi Listesi işlem penceresinde sistem tarafından tanımlanmış olmalıdır.
Eğer endeks değerleri yoksa elle girilir. Bunun için butonuna tıklanır. Açılan pencerede Türü seçilip yıl girilerek her ay için alanlara endeks değeri girilir.
2. Muhasebeleştirme işleminde kullanılacak olan endeks değeri TANIMLAR modülündeki Firma Tanımları menüsündeki Firma ve Şube tanımları penceresinde firma kaydı tıklanarak Mali Dönemler (1) sekmesindeki Muhasebe (2) sekmesindeki Genel (3) sekmesinde bulunan fiyat endeksi alanındaki (4) butona tıklanarak açılan pencerede endeks tipi (5) seçilip Tamam (6) butonuna tıklanır.
3. MUHASEBE modülündeki Muhasebe Hesap Planları işlem penceresi açılır. Hesapl planı kaydı çift tıklanarak açılır. Hesap Kartları (1) sekmesinde enflasyon güncellemesi yapılacak olan hesap seçilerek (2) pencerenin sağ tarafındaki Enflasyon hesap tipi (3) Evet/Parasal olmayan seçilip fark ve düzeltme hesapları (4) belirtilir. Temel hesap tipi stok kartı için STOK (5) olmalıdır. Stok hesaplarında “STOK”, demirbaş hesaplarında “DEMİRBAŞ”, sermaye hesaplarında “SERMAYE” seçili olmalıdır. Değişikliklerin algılanması için butonuna (6) tıklanır.
Benzer işlem demirbaşlar hesap kartı için de yapılır.
Benzer işlem sermaye hesap kartı için de yapılır.
4. MUHASEBE modülündeki Toplu işlemler menüsündeki Enflasyon Düzeltme İşlemleri işlem penceresi açılır.
Stok, Sabit Kıymet ve Öz Kaynak/Değer sekmelerinde hesaplama yapılır.
Aşağıda Stok sekmesinde hesaplama yapılmıştır.
Firma, dönem, düzeltme tarihi ve önceki dönem tarihi seçilerek (1) verilerek Yenile (2) butonuna tıklanılır.
Stok sekmesinde satırda sistem tarafından kayıt (3) getirilir. Hesap planında hesap tipi Stok olarak belirtilmiş olmasından dolayı bu sekmede kayıt gelir.
Bilanço değeri eğer sistem tarafından getirilmez ise elle girilir.Düzeltmeye esas tutar eğer sistem tarafından getirilmez ise elle girilir.
Düzeltme yöntemi basit ortalama ya da stok devir hızı olarak seçilir. Seçime göre pencerenin alt bölümündeki sekmelerde işlem yapılır.
Basit ortalama ya da stok devir hızı sekmelerinde Bilanço değerlerine göre kayıt ekle (4) tıklanarak satırda kayıt (5) oluşturulur.
Tümünü onayla (6) butonuna tıklanır.
Onaylıları girişe çevir (7) butonuna tıklanıp kayıt(lar) giriş durumuna alınır
Örneğin endeks değerleri düzeltilerek tekrar hesaplama yapılmak istenirse onaylı durumdaki kayıt (5) Onaylıları girişe çevir butonuna (7) tıklanıp kayıt(lar) giriş durumuna alınır ve butonuna tıklanarak kayıt silinir. Tekrar Bilanço değerlerine göre kayıt ekle (4) tıklanarak satırda kayıt (5) oluşturulur.
Örneğin aynı hesaplama işlemi Öz Kaynak/Değer sekmesinde yapılır.
5. Muhasebe sekmesinde (6) firma dönemi, tarih, grup, düzeltme no, fiş açıklaması, belge numarası alanlarına bilgi girilir (7). Grup alanında STOK, DEMİRBAŞ, SERMAYE seçilerek Muhasebeleştir (8) butonuna tıklanır.
6. Muhasebe fiş kaydı oluşturulur.Açıklama alanında Enflasyon düzeltme fişi (1) olarak kayıt oluşur. Fiş Detay sekmesinde ise hesap planında belirtilen hesaplar arasında borç - alacak kaydı oluşur. Eğer oluşmaz ise butonuna (2) tıklanarak satırda kayıt (3) açılır. Borç/alacak tutarı ise Enflasyon Düzeltme İşlemleri penceresinde hesaplanmış olan değerdir. Fiş durumu Onaylandı (4) yapılır.
7. MUHASEBE modülündeki Fiş İşlem Listesi penceresinde soldaki hesap planı (1) seçilerek fiş kaydı listelenir (2). Eğer değişiklik yapmak istenirse fiş kaydına çift tıklanarak açılıp Giriş durumuna alınarak kayıtta değişiklik yapılır.Fişe tıklanarak aşağıdaki Fiş Detayı (3) bölümü açılarak fiş detayı görüntülenir.